SPRAWDŹ CZYM ODDYCHASZ
Pomiary zanieczyszczeń powietrza na terenie Nowych Skalmierzyc.
Czym jest pył zawieszony i jak odczytywać wyniki pomiarów PM2.5 i PM10
PM10 jest frakcją pyłu o bardzo małych rozmiarach średnicy ziaren – do 10 mikrometrów. Długotrwałe oddychanie zanieczyszczonym powietrzem podnosi ryzyko chorób układu oddechowego, powodując m.in. ataki kaszlu i astmy, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, a także ostre zapalenie oskrzeli. Pośrednio może zwiększać ryzyko zawału serca oraz udaru mózgu.
PM2,5 – aerozole atmosferyczne o średnicy nie większej niż 2,5 μm. Pył ten uznawany jest za bardziej groźny dla zdrowia niż PM10. Cząsteczki PM2,5 przenikają głęboko do płuc, gdzie jest akumulowany i skąd może przenikać do krwi. W ten sposób do organizmu człowieka dostają się rakotwórcze wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne oraz metale ciężkie. Pył PM2,5 przyczynia się również do zapalenia naczyń krwionośnych oraz miażdżycy.
Bardzo dobry – można przebywać na powietrzu przez dowolnie długi okres czasu.
Dobry – jakość powietrza jest uznawana za zadowalającą, a zanieczyszczenie powietrza stanowi niewielkie ryzyko dla zdrowia lub jego brak. Osoby wrażliwe mogą odczuwać problemy z oddychaniem.
Umiarkowany – jakość powietrza jest dopuszczalna. Należy jednak ograniczyć czas przebywania na powietrzu, zwłaszcza przez kobiety w ciąży, dzieci i osoby starsze oraz przez osoby z astmą, chorobami alergicznymi skóry, oczu i chorobami krążenia.
Dostateczny – powietrze niezdrowe dla osób wrażliwych. Należy ograniczyć czas przebywania na powietrzu, zwłaszcza przez kobiety w ciąży, dzieci i osoby starsze oraz przez osoby z astmą, chorobami alergicznymi skóry, oczu i chorobami krążenia.
Zły – powietrze niezdrowe. Każdy może zacząć doświadczać negatywnych skutków zdrowotnych; U osób wrażliwych mogą wystąpić poważniejsze skutki zdrowotne. Zaleca się unikanie lub ograniczenie do minimum czasu przebywania na powietrzu, zwłaszcza przez kobiety w ciąży, dzieci i osoby starsze oraz przez osoby z astmą, chorobami alergicznymi skóry, oczu i chorobami krążenia. Należy unikać dużych wysiłków fizycznych na otwartym powietrzu.
Bardzo zły – powietrze bardzo niezdrowe. Mogą wystąpić poważne skutki zdrowotne całej populacji. Zaleca się unikanie lub ograniczenie do minimum czasu przebywania na powietrzu oraz stosowanie środków ochrony dróg oddechowych.
Normy zanieczyszczeń powietrza
W Polsce dobowe normy dla pyłów PM10 są ustalone na trzech poziomach:
- poziom dopuszczalny 50 µg/m3
- poziom informowania 200 µg/m3
- poziom alarmowy 300 µg/m3
Dopuszcza się przekroaczanie dobowych norm maksymalnie 35 razy w roku.
Poziom dopuszczalny – 50 µg/m3, mówi o tym, że jakość powietrza nie jest dobra, ale nie wywołuje ciężkich skutków dla ludzkiego zdrowia.
Poziom informowania – 200 µg/m3, oznacza, że jest źle i trzeba ograniczyć aktywności na powietrzu, bo norma przekroczona jest czterokrotnie.
Poziom alarmowy – 300 µg/m3, oznacza, że jest bardzo źle, norma przekroczona jest sześciokrotnie i należy bezwzględnie ograniczyć przebywanie na powietrzu, a najlepiej zostać w domu.
Polska ma najbardziej liberalne normy w Europie jeśli chodzi o zanieczyszczenie powietrza. Dla porównania we Francji, która jest w czołówce jeśli chodzi o zanieczyszczenie powietrza w Europie Zachodniej, poziom alarmowy to 80 µg/m3.
Polskie normy nie określają maksymalnych stężeń dla pyłów PM2.5
Normy stężeń pyłu zawieszonego zalecane przez Światową Organizację Zdrowia
- stężenia 24-godzinne PM10 – 50 µg/m3
- Stężenia średnioroczne PM10 – 20 µg/m3
- stężenia 24-godzinne PM2,5 – 25 µg/m3
- Stężenia średnioroczne PM2,5 – 10 µg/m3
Według Światowej Organizacji Zdrowia długotrwałe narażenie na działanie pyłu PM2.5 skraca życie statystycznego mieszkańca UE o ponad 8 miesięcy, a w przypadku mieszkańców Polski – aż o 10 miesięcy.